Metodyka nauczania zdalnego – jak uczyć online?

Metodyka nauczania zdalnego – jak uczyć online?

Aktualna sytuacja w Polsce zobligowała wielu nauczycieli do sięgnięcia po narzędzia do pracy zdalnej. Takie rozwiązanie niesie za sobą wiele korzyści. Przede wszystkim pozwala nauczycielom i uczniom zachować płynność pracy i uniknąć piętrzących się zaległości. Ale też jest bodźcem dla wielu nauczycieli (szczególnie dla tych, którzy na co dzień nie korzystają z edukacyjnych aplikacji, platform czy narzędzi online), aby przełamać się i zdobyć nowe umiejętności. Z pewnością przydadzą się one także po powrocie do szkolnej klasy i urozmaicą uczniowską rutynę.

Przejście na tryb zdalnej pracy z pewnością będzie łatwiejsze dla nauczycieli, którzy właśnie w takiej formie wspierają edukację domową. Często szkoły przyjazne edukacji domowej zapewniają swoim Uczniom platformy edukacyjne lub wideokonsultacje. W tym czasie warto więc szczególnie czerpać z doświadczenia nauczycieli pracujących w trybie online z Uczniami będącymi w edukacji domowej.

E-learning jest dynamicznie rozwijającą się branżą. Nauczanie zdalne pozwala na zdobycie wielu różnych umiejętności bez wychodzenia z domu, a na rynku nie brakuje usług zapewniających dostęp do zdalnych kursów językowych, wykładów tematycznych, wideokonferencji czy platform edukacyjnych przeznaczonych dla każdego – poczynając od przedszkolaków, a na seniorach skończywszy.

Wiele narzędzi do pracy zdalnej dedykowanych jest przede wszystkim nauczycielom. Dzięki nim można między innymi:

  •  tworzyć grupy zrzeszające całą klasę, w których możliwy jest przepływ informacji oraz dyskusje grupowe,
  • przesyłać do Uczniów testy, ankiety i karty pracy utrwalające wiedzę i dające nauczycielowi informację zwrotną o wynikach,
  • tworzyć łamigłówki, quizy, krzyżówki, zadania interaktywne,
  • prowadzić lekcje online.

Należy pamiętać, że same narzędzia, choć dają wiele możliwości, nie są wystarczające, by nauczanie zdalne zostało przeprowadzone efektywnie. Nauka online nie jest przecież przeniesieniem szkolnej ławki do Internetu. Wymaga zupełnie innej metodyki, planowania pracy oraz innych typów zadań i aktywności. Przede wszystkim jednak nauczyciel musi przyjąć rolę tutora w procesie nauczania. Co to oznacza? Nauczyciel musi stać się dla swoich podopiecznych przewodnikiem, opiekunem, który pomaga Uczniowi obrać właściwy kierunek. Większość pracy spoczywa więc na Uczniu. On sam musi pewne zadania wykonać i przyswoić wiedzę i właśnie za to jest odpowiedzialny. W takim procesie tylko pozornie rola nauczyciela jest mniejsza. W rzeczywistości wymaga ogromnego zaangażowania. Tutor musi bowiem odpowiednio zmotywować swoich uczniów i zainspirować ich na tyle, by w wolnym czasie samodzielnie chcieli pogłębiać wiedzę z danej dziedziny. To nie lada wyzwanie! Tak dzieje się w edukacji domowej. Tutorom przez lata udało się wypracować odpowiednią metodykę nauczania zdalnego, która zapewnia skuteczną naukę na odległość.

Gdy nauczyciel nie dysponuje takimi narzędziami jak kartkówki, oceny czy uwagi w dzienniczku, musi włożyć dużo więcej wysiłku, aby jego praca przyniosła oczekiwane rezultaty. Nauczyciel w nauczaniu zdalnym powinien więc inspirować, zachęcać, rozbudzać ciekawość i nie zapominać o dobrej zabawie! Bo przecież wtedy uczymy się najwięcej.

Ponadto lekcje online mają zupełnie inną dynamikę. W zależności od wykorzystanego narzędzia, nauczyciel może nie widzieć Uczniów przez kamerkę internetową, a jedynie rozmawiać z nimi na czacie. Zmienia się więc sposób interakcji. Aby utrzymać uwagę Ucznia, nie można go napominać i personalnie zwrócić uwagi. Trzeba natomiast zaintrygować i włączyć do prowadzenia lekcji. Uczniowie powinni czuć się współprowadzącymi, którzy mogą wyznaczyć lekcji odpowiedni kierunek, zadać pytania, podzielić się przemyśleniami. Najlepiej, gdyby takie lekcje miały charakter konwersatoriów. Rodzice korzystający w edukacji domowej ze wsparcia nauczycieli potwierdzają, że właśnie w taki sposób wyglądają zajęcia. Dzieci są po nich zmotywowane do pracy i odkrywania nowych obszarów edukacyjnych.

Należy pamiętać o tym, że istnieją instytucje specjalizujące się w edukacji domowej, także takie, które wspierają rodziców i edukatorów domowych za pomocą narzędzi online. Warto, szczególnie w tym momencie, skorzystać z ich wiedzy i doświadczenia.

Jak uczyć, by nauczanie zdalne przyniosło oczekiwane rezultaty?

  1. Rozplanuj zakres materiału
    Planuj rozsądnie. Pamiętaj, że niekiedy mniej znaczy więcej. Nie zasypuj Uczniów toną zadań i materiałów, bo ich motywacja od razu spadnie do zera i zamiast przygotować coś samodzielnie, mogą zdecydować się na “drogę na skróty”. Wybierz 2-3 tematy przewodnie. Mogą to być powtórki lub nowy materiał. Podziel tematy na konkretne dni i nie zapomnij o równowadze. Każdego dnia Uczniowie powinni mieć mniej więcej tyle samo aktywności. Pamiętaj, że Twoi podopieczni mają jeszcze inne zobowiązania, a Twój przedmiot nie jest jedyny. Nie przygotowuj więcej materiału niż przy prowadzeniu lekcji w budynku szkolnym.
  2. Przygotuj odpowiednie materiały
    Dbaj o to, by przygotowane materiały były jasne, czytelne i atrakcyjne. Nie kseruj podręcznika i ćwiczeń. Wybierz zadania ciekawe i absorbujące. Jedno ciekawe zadanie może być dużo lepsze niż kilka zadań wyjętych z zeszytu ćwiczeń. Jeżeli prowadzisz lekcje online, przygotuj ciekawą prezentację. Zamieść na niej pytania. Dbaj o to, by tworzyć prezentacje, w których minimum słów oznacza maksimum treści. Ważne jest, by Uczniowie dany slajd skojarzyli z informacją, którą przekazujesz. Nikt nie chce, aby słuchacze czytali jedynie definicje wyświetlane na ekranie.
  3. Przygotuj zadania
    Samodzielnie przygotuj zadania. W zależności od tego, jaką formę pracy wybierasz, roześlij je Uczniom lub przedstaw podczas lekcji online. Spotkaj się później ze swoimi Uczniami na wideokonferencji. Podsumujcie zadania, dyskutujcie, dobrze się bawcie!
  4. Inspiruj
    Twórz materiały w taki sposób, by nie podawać gotowych odpowiedzi. Zadawaj pytania, pobudzaj do myślenia i samodzielnych poszukiwań. Niech czas spędzony na nauce w domu nie będzie jedynie rozwiązywaniem kolejnych podręcznikowych zadań. Możesz zaproponować swoim Uczniom stworzenie projektu na wybrany temat, który będzie wymagał od nich pracy grupowej – konsultacji online, zebrania materiałów z dostępnych internetowych źródeł, wykonania projektu bez wychodzenia z domu. Niech temat będzie dla Uczniów ciekawy i inspirujący.
  5. Daj Uczniom czas na radość
    Nauka i nauczanie powinno nieść radość zarówno Uczniom, jak i nauczycielom. Tylko w takim układzie nauczanie ma sens. Przygotuj więc ciekawe zajęcia. Podawaj Uczniom przykłady z życia codziennego, wykorzystaj w lekcjach, prezentacjach i materiałach postaci z bajek i filmów, dorzuć Uczniom ciekawostki związane z danym zagadnieniem czy przedmiotem, urozmaicaj zajęcia o fragmenty filmów czy nagrań, podziel się z Uczniami swoją pasją – tym, co Ciebie szczególnie urzekło w dziedzinie, którą się zajmujesz. Właśnie teraz może być czas na to, na co w ciągu roku szkolnego wciąż go nie znajdujesz.

I najważniejsze – daj odetchnąć Uczniom i sobie. Niech dodatkowa nauka będzie dla Was przyjemnością, czasem wspólnego uczenia się takiego trybu pracy, poszerzania horyzontów i budowania relacji.

Jeżeli jeszcze nie wiesz, czym jest edukacja domowa lub myślisz o rozpoczęciu jej ze swoim dzieckiem, ale nie wiesz, od czego zacząć, obejrzyj przygotowany przez nas tutorial:

 

Wpłać Darowiznę

Jeżeli nasze działania są dla Ciebie wartościowe, wesprzyj nas i miej wpływ na edukację domową w Polsce!