1 kwietnia 2025 roku odbyło się ważne spotkanie przedstawicieli Forum Edukacji Domowej z wiceministrą edukacji Katarzyną Lubnauer. W rozmowach wzięli udział m.in. Gabriela Letnovska, Monika Kamińska-Wcisło, Mariusz Dzieciątko, Marcin Perfuński, Marcin Nowak oraz Tomasz Głowacki.

Rozmowa dotyczyła wielu kluczowych kwestii, z którymi mierzy się środowisko edukacji domowej – od konieczności badań jakościowych, przez wyniki matur, po bezpieczeństwo uczniów i przyszłość egzaminów.

Nie reformujmy w ciemno – najpierw badania!

Jednym z głównych postulatów przedstawionych przez Forum było niewprowadzanie zmian legislacyjnych dotyczących edukacji domowej bez wcześniejszych, rzetelnych badań – szczególnie jakościowych, dotyczących np. kompetencji uczniów nauczanych w tym trybie.

Wiceministra Lubnauer zgodziła się z potrzebą badań, choć zaznaczyła, że w obecnym budżecie nie ma na nie środków. Zaproponowała jednak kontakt z Instytutem Badań Edukacyjnych (IBE), powołując się na siebie jako punkt odniesienia.

Matura to nie wszystko

Kolejnym tematem była analiza wyników matur uczniów w edukacji domowej. Zwróciliśmy uwagę, że nie można wyciągać wniosków bez uwzględnienia dodatkowych zmiennych – jak np. liczba lat spędzonych w tym trybie nauki. Ministerstwo zadeklarowało, że sprawdzi możliwość takiej analizy. Zaapelowaliśmy również, by brać pod uwagę wszystkie szkoły współpracujące z ED, a nie jedynie wybrane, jak np. Szkoła w Chmurze.

Praktyka i projekty – już tu są

Lubnauer podkreśliła, że reforma edukacji ma zmierzać ku nauce projektowej i praktycznej – zaznaczyliśmy, że edukacja domowa już teraz tak działa. Uczniowie w edukacji domowej często uczą się poprzez doświadczenie i przynoszą na egzaminy efekty swojej samodzielnej pracy.

Zaskoczenie liczbami i pytanie — czy to źle?

Wiceministra była wyraźnie zaskoczona statystykami dotyczącymi gwałtownego wzrostu liczby licealistów przechodzących na edukację domową. Zauważyła, że młodzi ludzie wybierają tę formę nauki, by realizować swój własny plan przygotowań do matury. Padło pytanie — czy to źle, że uczą się tego, co rzeczywiście im potrzebne dla przyszłości?

Bezpieczeństwo – temat wrażliwy, ale ważny

Omówiliśmy też temat bezpieczeństwa uczniów, odnosząc się do tzw. Lex Kamilek. Dyrektorzy szkół współpracujących z ED opowiedzieli o dobrych praktykach, które MEN chce przeanalizować. Pojawiła się propozycja wprowadzenia ankiety lub checklisty dla nauczycieli egzaminujących, by zwracać uwagę na potencjalne „red flagi”.

Informatory i dalsza współpraca

Rozmawiano także o planowanych informatorach o edukacji domowej – według wstępnych zapowiedzi MEN mógłby powstać jeden, wspólny, zwięzły i atrakcyjny wizualnie dokument. Temat ma kontynuować Departament Współpracy z Podmiotami Prowadzącymi (DWP).

Przygotowała:
Wiktoria Malinowska