Jak nauczyć dziecko samodzielności w nauce

Czy jesteś niepocieszony, kiedy po ciężkim dniu w pracy wracasz do domu, gdzie twoja pociecha czeka, aż pomożesz mu zrobić kilka stron zadań? Może po prostu ciężko Ci znaleźć czas lub po prostu chciałbyś, aby Twoje dziecko nabierało samodzielności i uczyło się samo radzić sobie z problemami? Rozwój technologiczny, a przede wszystkim Internet oraz ciągłe poszukiwanie nowych sposobów na skuteczne przekazywanie wiedzy sprawił, że rozwiązanie może być o wiele bliżej niż by się wydawało.

Jeśli dotąd uważałeś, że edukacja domowa jest dostępna wyłącznie dla bardziej zamożnych, tudzież po prostu mówiono Ci o tym, że nie warto sobie zawracać głowy tym tematem, bo nikt znajomy z tego nie korzysta itp., być może powinieneś zmienić zdanie, ponieważ jest to pierwszy krok, by pomóc swojej pociesze decydować o tym czego chcę się uczyć, a przez to nabywać samodzielności.

Dlaczego edukacja domowa to rozwiązanie dla Was? Po pierwsze dzięki edukacji domowej Twoje dziecko nie musi przejmować się frekwencją, ponieważ nie musi się uczyć w wyznaczonym czasie i w każdym momencie może wrócić do przerabianego materiału, czy też ocenami, z tej racji, że edukacja domowa przewiduje tylko egzaminy końcowe. Po drugie taka forma nauczania wpływa na zmniejszenie stresu oraz umożliwia lepsze warunki do skupienia się na nauce z racji tego, że nie jest otoczone przez często głośne warunki szkolne, a zamiast tego uczy się w zaciszu domowym. Po trzecie, i najważniejsze, Twoje dziecko uczy się tego czego chce tzn., jeśli interesuję się np.: historią, to może skupić się na tym przedmiocie. Co ważniejsze, Twoje dziecko uczy się organizować swój czas, ponieważ to ono decyduje, kiedy chce poświęcić czas na naukę i może to robić, kiedy czuje się najbardziej produktywne. Sprawia to, że znajduje ono również więcej czasu na realizację własnych hobby, rozwijanie zainteresowań, a przez to stawia na bardziej świadomy rozwój.

Żeby wprowadzić dziecko w świat samodzielnej nauki, potrzebny jest czas. Ważne jest, by stopniowo przechodzić od stanu pomagania mu w nauce do stanu samodzielnego rozwiązywania zadań. Dobrze jest na początek zacząć poprzez proste polecenia typu „postaraj się rozwiązać to ćwiczenie, jeśli nie będziesz wiedział/a jak, to wróć do poprzednich, podobnych ćwiczeń, które razem przerobiliśmy, albo skorzystaj z pomocy w Internecie. Jak Ci się uda to mnie zawołaj.” Nie należy dawać określonego czasu na wykonywanie zadań, inaczej maluch poczuje presję, a to może sprawić, że zamiast rzetelności nauczy się niechlujstwa. Nie powinno szukać drogi na skróty. Upewnij się także, że dziecko rozumie, co ma zrobić.

Ważne jest, by nie demotywować dziecka, jeśli jakieś zadanie wykonało błędnie. Nie należy reagować krzykiem, zamiast tego trzeba mu dać do zrozumienia, żeby spróbował ponownie, a nawet pochwalić, że i tak świetnie dał radę Po prostu zasugeruj inną metodę rozwiązania zadania, naprowadź na właściwe rozwiązanie. Warto też skorzystać z metody SQ3R, która nauczy dziecko jak ma się „zabierać” za nową literaturę czy też podręcznik.

Metoda SQ3R, czyli:

• Survey – zapoznanie się z tematem, ”otoczką” nowego materiału.
• Question – formułowanie pytań, na które będziesz chciał odpowiedzieć po przeczytaniu tekstu.
• Read – właściwy etap czytania tekstu.
• Recite – powtórzenie przeczytanego przed chwilą tekstu np.: poprzez wykonanie notatek.
• Review – ponowne sprawdzenie wszystkich informacji oraz utrwalenie materiału.

Dzięki tym kilku krokom pociecha nauczy się efektywnie czytać ze zrozumieniem, angażować w czytany tekst, poszukiwać informacji. Z czasem nauczy się, w jaki sposób może samo szukać rozwiązań, a odpowiednia motywacja, np. wynagradzanie samodzielnych sukcesów przyczyni się do tego, że pomoc rodzica przestanie być potrzebna. Należy także pamiętać o tym, by nie wyręczać dziecka we wszystkim. Dotyczy się to także spraw niezwiązanych z nauką, a sytuacji codziennych. Jeśli sobie nie radzi, ciągle zachęcaj je, by spróbowało ponownie. Wyręczając je, wyrobisz w nim przekonanie, że inni zrobią za niego.

Bibliografia:

What is the sq3r study method and how to use it? | MIUC

Sztuka samodzielnej nauki. Jak się uczyć aby się nauczyć? – Rośnij w Siłę (rosnijwsile.pl)

Jak nauczyć dziecko samodzielnej nauki? (część 1) (sprytneglowki.pl)

4 proste rady, jak nauczyć dziecko samodzielności | Mamotoja.pl

Edukacja domowa w Polsce. To nie szkoła, a rodzice uczą swoje dzieci – Dziecko (onet.pl)

Edukacja Domowa: Współpraca ze szkołą – Nasze Kluski

Przygotował: Maciej Sitko