Dlaczego Polacy coraz częściej wybierają edukację domową? – raport Fundacji Edukacji Domowej
Abstrakt Raportu
Raport “Dlaczego Polacy coraz częściej wybierają edukację domową”?, przygotowany przez Fundację Edukacji Domowej we współpracy z Kołem Nauk Psychologicznych PRAGMA z Uniwersytetu Jagiellońskiego, analizuje motywacje rodziców wybierających edukację domową dla swoich dzieci. Fundacja, działająca od 7 lat, wspiera rozwój tej formy nauczania w Polsce. W 2024 roku liczba uczniów edukacji domowej wynosiła niemal 54 tys., co stanowi znaczący wzrost w porównaniu do poprzednich lat.
W badaniu wzięło udział 464 rodziców uczniów w edukacji domowej. Najwięcej respondentów mieszka na wsi (32,33%) oraz w miastach powyżej 500 tys. mieszkańców (26,51%). Niemal 80% z nich ma wykształcenie wyższe! Najwięcej rodziców decydujących się na edukację domową dla swojego dziecka to nauczyciele oraz osoby prowadzące własną działalność.
Edukacja domowa staje się coraz popularniejszym wyborem w Polsce, głównie z powodu niezadowolenia z tradycyjnego systemu nauczania. Rodzice wskazują na brak indywidualnego podejścia oraz nadmierne skupienie na ocenach jako główne powody wyboru tej formy edukacji. Mimo to, brak wsparcia ze strony państwa dla tej formy oraz stygmatyzacja edukacji domowej są poważnymi problemami dla rodziców. Natomiast za najmniej istotny problem ED uznano brak kontaktu z rówieśnikami. Co ważne, edukacja domowa pozwala na lepsze dostosowanie programu nauczania do potrzeb dziecka i daje więcej czasu na rozwijanie pasji i zainteresowań.
Ważność motywów rodziców w podejmowaniu decyzji o edukacji domowej
Spośród motywów przejścia na edukację domową najważniejszym okazało się Niezadowolenie z tradycyjnego systemu nauczania. Następnymi motywami były Indywidualne potrzeby edukacyjne dziecka, Problemy z rówieśnikami/nauczycielami dziecka i Stan zdrowia dziecka. Najmniej istotnym motywem okazał się Styl życia rodziny.
Miejsce zamieszkania rodzin w edukacji domowej
Najliczniejszą grupę osób biorących w udział w badaniu stanowili mieszkańcy wsi (32,33%) oraz miast powyżej 500 tys. (26,51%). Taki wynik jest odzwierciedleniem ogólnokrajowego rozmieszczenia uczących się w edukacji domowej dzieci.
Wykształcenie rodziców uczniów w edukacji domowej
Przeważająca większość osób badanych to osoby z wykształceniem wyższym (79,5%), co jest wynikiem znacznie wyższym niż ogólnopolskie dane z Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 roku (45,9% osób z wykształceniem wyższym).
Średnia liczba godzin poświęcanych na naukę przez przeciętnego ucznia w edukacji domowej
Jeśli chodzi o dzienny czas poświęcany na naukę, większość odpowiedzi zawiera się w dolnych przedziałach, tj. jedna-dwie godziny (25,86% badanych) oraz dwie-trzy godziny (26,51%). Jest znacznie mniejszy wymiarem godzin niż ten spędzany na zajęciach w szkole tradycyjnej. Żadna z osób biorących udział w badaniu nie zaznaczyła wariantu odpowiedzi powyżej siedmiu godzin, natomiast przedział sześć-siedem godzin – jedynie 6 osób badanych.
Średnia liczba godzin poświęcanych na naukę w ED w szkole ponadpodstawowej
W szkole ponadpodstawowej najwięcej osób poświęca średnio trzy-cztery godziny nauki dziennie.