Mamo, tato, chodźmy do teatru!

Teatry dedykowane dla dzieci cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem, które wciąż rośnie. Prócz teatrów dziecięcych, gamę spektakli dla najmłodszych oferują w ramach swojego standardowego programu także teatry dla nieco starszych widzów. Chociaż w ostatnich latach kino przyćmiło tradycyjny teatr, to niewątpliwie nadal warto w nim bywać. Odczarujmy to miejsce – z nudy, powagi i niedostępności dla dzieci. Większość instytucji jest coraz bardziej otwarta na najmłodszych. Możliwości jest wiele, warto rozważyć ofertę dla młodszych, jak i starszych dzieci w swoich najbliższych instytucjach kulturalnych. Dlaczego? Podpowiadamy.

Walory terapeutyczne

Terapia poprzez sztukę? Jest to możliwe, a nawet coraz bardziej popularne. To rodzaj psychoterapii dostępny dla każdego, w którym poprzez kontakt ze sztuką – czynny i bierny – osoba przechodzi pewną metamorfozę w kierunku poprawy swojego stanu umysłowego i emocjonalnego. Zarówno twórca, jak i odbiorca mogą doznać terapeutycznych właściwości sztuki. Teatr jest szczególnym rodzajem twórczości, która angażuje wszystkie zmysły, pozwala na ruch, dynamikę i improwizację. Świetnym pomysłem na spędzanie wolnego czasu dla dziecka może być udział w zajęciach teatralnych. Warsztaty aktorskie są coraz łatwiej dostępne – czy to w szkołach czy też w placówkach kulturalnych możemy zapisać dzieci na tego rodzaju zajęcia. Dzięki nim młodzież może budować poczucie pewności siebie, stanowi alternatywny sposób rozładowywania energii i negatywnych emocji, bo przecież na scenie potrzebny bywa na przykład krzyk. Jeśli jednak dziecko woli scenę oglądać, a nie na niej występować – także może czerpać korzyści terapeutyczne, będąc odbiorcą dzieła. Wizyta w teatrze oprócz tego jest też wspaniałą okazją do spędzenia czasu z rodziną. Przedstawienia będą stanowiły wspólną rozrywkę, a także staną się nowymi tematami do rozmowy w gronie rodzinnym. Tak więc sztuka może pełnić funkcję terapeutyczną także pod względem budowania i polepszania relacji między bliskimi. Odpowiednio dobrane przedstawienie, korelacja słowa, światła, dźwięku, muzyki, scenografii, ruchów scenicznych – to wszystko doskonale wpłynie na młodego widza, pozwalając na odprężenie przy inspirującej wizualnej lekturze. Z pewnością taki rodzaj terapii pomoże radzić sobie z emocjami i uczuciami dziecka.

Inicjator empatii i myślenia

Jednym z głównych zadań sztuki jest oddziaływanie na uczucia odbiorcy. Już antyczni dramaturgowie wiedzieli, że poprzez spektakl widz może doznać swego rodzaju oczyszczenia emocjonalnego, nazywanego katharsis. Mechanizmy te działają także we współczesnych sztukach, a ich podstawą jest utożsamienie się z bohaterem. Dzieci, tak samo jak dorośli, angażują się emocjonalnie w to, co widzą na scenie. Decyzje, które bohater podejmuje, drogi które wybiera, postawy jakie przyjmuje – wszystko to przemawia do nich i zmusza do zastanowienia się i krytycznej oceny. Nasze pociechy przeżywają z bohaterem jego życie i przygody,  identyfikując się z nim. Młody widz, oglądając żywą postać na scenie ma okazję do wykształcenia własnego punktu widzenia. Może zastanowić się, jak on postąpiłby w danej sytuacji i dlaczego. Warto zwrócić uwagę na te aspekty i omówić je z dzieckiem po powrocie do domu. Rozmowa na temat tego, co dziecko widziało i przeżywało jest podstawą do tego, by nauczyć je postaw społecznych, logiki i samodzielnego myślenia. Dzięki temu nauczy się formułować własne sądy, uzasadniać swoje stanowisko. Tak więc poprzez kontakt z teatrem dziecko zyska dobrą okazję do poznania różnych systemów wartości, sposobów, w jaki rozumują i oceniają inni, by móc ostatecznie samodzielnie wybrać swoje własne poglądy.

Lekcja kultury

Wyjście do teatru to zawsze wyjątkowe wydarzenie. Specyficzny klimat miejsca i teatralna etykieta to zjawiska, które dotyczą również teatrów dziecięcych, mimo, że są tworzone z myślą o najmłodszych widzach. Taka wizyta z pewnością będzie dobrą okazją do lekcji kultury dla młodszego widza – zarówno tej osobistej, jak i przejawiającej się w oglądanej sztuce. Niezależnie od tego, który teatr wybierzemy, zawsze nasze wyjście będzie się wiązało z przyjęciem pewnej postawy, określonym ubiorem, zachowaniem – wszystkim tym, co zamknięte w teatralnym savoir vivre. Kilka wizyt w teatrze niewątpliwie korzystnie wpłynie na rozwój kulturalny dziecka, zwiększenie zasobu słownictwa i poprawę umiejętności wysławiania się. Innymi słowy: instytucje takie jak teatr pozwalają na zdobycie ogłady. Co więcej, pozwoli na wyrobienie własnego gustu artystycznego.

Inspiracja do zabawy

Prywatny, żywy teatr w domu? Zupełnie nowa wersja obejrzanego spektaklu w wersji rodzinnej?  Z pewnością warto spróbować zabawić się w aktorów w domowym zaciszu. Dzieci uwielbiają naśladować, zwłaszcza swoje ulubione postaci z bajek czy kreskówek. Księżniczki, rycerze, superbohaterowie: nasze pociechy mogą nimi stać się choć na chwilę! Również starsze dzieci mają swoich literackich, filmowych, muzycznych idoli, których zachowania z chęcią odtwarzają. Wizytę w teatrze można więc potraktować jako inspirację do wspólnego odegrania baśniowej opowieści, nawet zupełnie improwizowanej, z przygotowaniem prostej scenografii i kostiumów. Na potrzeby inscenizacji nawet przedmioty użytku codziennego mogą stać się rekwizytami. Być może dzieci zaangażują się także w samodzielne wykonanie kostiumów lub rekwizytów – wystarczy udostępnić im kartony, materiały, farby. Nie tylko jest to okazja do rozwoju kreatywności, ale też z pewnością okaże się to fantastyczną zabawą dla całej rodziny.

Autorki: Anna Gadowska i Anna Sałatarow