Jak uzyskać opinię Publicznej Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej?
Poradnik prawny dla rodzica.
Celem niniejszego poradnika jest udzielenie rodzicom rozważającym kształcenie swoich dzieci w trybie edukacji domowej kompletnych informacji na temat tego, w jaki sposób przebiega procedura uzyskania opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, niezbędnej w celu uzyskania zezwolenia na edukację domową. Poradnik został przygotowany w formie odpowiedzi na pytania najczęściej zadawane przez rodziców w kontekście jego tematyki. Poradnik powstał dzięki współpracy Fundacji Edukacji Domowej z kancelarią prawną Tusiński i Współpracownicy (http://www.kancelariatusinski.pl/).
- Czym jest edukacja domowa?
Edukacja domowa to prawnie dopuszczalna forma kształcenia uczniów pozwalająca im na spełnianie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki w domu, bez konieczności uczęszczania na zajęcia klasowo lekcyjne. Uczniowie w edukacji domowej klasyfikowani są wyłącznie na podstawie rocznych egzaminów klasyfikacyjnych z zakresu części podstawy programowej obowiązującej na danym etapie edukacyjnym, uzgodnionej na dany rok szkolny z dyrektorem szkoły[1]. Do egzaminów przygotowywani są przez rodziców, przy czym uprawnieni są jednocześnie do udziału w zajęciach dodatkowych organizowanych przez szkołę, w tym w zajęciach rozwijających zainteresowania i uzdolnienia[2]. Do rozpoczęcia edukacji domowej wymagane jest zaś uzyskanie pozytywnej decyzji dyrektora szkoły, do której zapisane jest dziecko[3].
2. Czy do rozpoczęcia edukacji domowej niezbędna jest opinia publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej?
Tak. Wydanie przez dyrektora szkoły decyzji zezwalającej na edukację domową uzależnione jest od przedłożenia przez rodzica opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej[4].
- Czy nie byłaby wystarczająca opinia wydana przez niepubliczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną?
Nie. Konieczne jest uzyskanie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Przed wprowadzeniem w życie reformy systemu oświaty z 2016 roku wystarczające było przedłożenie opinii niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. W praktyce, zdecydowana większość rodziców korzystała wówczas z możliwości uzyskania opinii od poradni niepublicznej. Obecnie jednak, rodzice chcący kształcić dziecko w trybie edukacji domowej muszą zwracać się do publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych.
4. Jak ustalić, która poradnia jest właściwa do udzielenia opinii?
Każda z publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych ma teren działania wyznaczony przez swój organ prowadzący (najczęściej są nimi jednostki samorządu terytorialnego). Zadaniem poradni jest udzielanie pomocy dzieciom i młodzieży, rodzicom i nauczycielom z przedszkoli, szkół i innych placówek, których siedziba znajduje się na terenie działania poradni. Informacje o terenie działania poszczególnych publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych można znaleźć między innymi w sieci Internet[5].
W przypadku dzieci i młodzieży oraz rodziców dzieci nieuczęszczających do przedszkola, szkoły lub placówki pomocy udziela poradnia właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka[6].
Istnieje również możliwość zawarcia porozumienia przez organy prowadzące publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne, na podstawie którego uczestniczące w porozumieniu publiczne poradnie będą mogły udzielać pomocy również osobom uczęszczającym do przedszkoli, szkół i placówek spoza terenu działania poradni lub osobom nieuczęszczającym do żadnych przedszkoli, szkół lub placówek, mieszkających poza terem działania poradni[7].
- Czy publiczna poradnia psychologiczno-pedagogiczna, do której zgłasza się rodzic dziecka, ma obowiązek udzielenia bezpłatnej opinii w przedmiocie edukacji domowej?
Tak. Jeżeli rodzic zgłasza się do właściwej poradni (a więc zgodnie z informacjami udzielonymi w punkcie 4), to obowiązkiem publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej jest udzielenie bezpłatnej opinii[8]. Odmowa stanowi naruszenie prawa. W szczególności należy podkreślić, że publiczna poradnia, która dotąd nie udzielała opinii w przedmiocie edukacji domowej (na przykład ze względu na brak napływu wniosków w o udzielenie takiej opinii), nie jest z tego tytułu uprawniona do odmowy przeprowadzenia diagnozy i wydania opinii.
- Co powinna zawierać opinia publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej?
Prawidłowo sporządzona opinia publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej powinna zawierać:
1) oznaczenie poradni wydającej opinię;
2) numer opinii;
3) datę wydania opinii;
4) podstawę prawną wydania opinii;
5) imię i nazwisko dziecka albo pełnoletniego ucznia, którego dotyczy opinia, jego numer PESEL, a w przypadku braku numeru PESEL – serię i numer dokumentu potwierdzającego jego tożsamość, datę i miejsce jego urodzenia oraz miejsce zamieszkania, nazwę i adres odpowiednio przedszkola, szkoły lub placówki oraz oznaczenie odpowiednio oddziału przedszkolnego w przedszkolu, oddziału w szkole lub grupy wychowawczej w placówce, do której dziecko albo pełnoletni uczeń uczęszcza;
6) określenie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dziecka albo pełnoletniego ucznia oraz opis mechanizmów wyjaśniających funkcjonowanie dziecka albo pełnoletniego ucznia, w odniesieniu do problemu zgłaszanego we wniosku o wydanie opinii;
7) stanowisko w sprawie, której dotyczy opinia, oraz szczegółowe jego uzasadnienie;
8) wskazania dla nauczycieli dotyczące pracy z dzieckiem albo pełnoletnim uczniem;
9) wskazania dla rodziców dotyczące pracy z dzieckiem albo wskazania dla pełnoletniego ucznia, które powinien stosować w celu rozwiązania zgłaszanego problemu;
10) imiona i nazwiska oraz podpisy specjalistów, którzy sporządzili opinię;
11) podpis dyrektora poradni[9].
- W jakim terminie publiczna poradnia psychologiczno-pedagogiczna jest zobowiązana do wydania opinii?
Poradnia wydaje opinię w terminie nie dłuższym niż 30 dni, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach w terminie nie dłuższym niż 60 dni, od dnia złożenia wniosku[10].
- W jaki sposób należy złożyć wniosek do publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej o wydanie opinii w przedmiocie edukacji domowej dziecka?
Wniosek składa się pisemnie. Powinien zawierać uzasadnienie[11].
9. Kto jest uprawniony do przeprowadzania badania dziecka poprzedzającego wydanie opinii przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną?
Rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych nie zawiera szczegółowych przepisów dotyczących kwalifikacji wymaganych od osób przeprowadzających diagnozę dziecka, w stosunku do którego poradnia będzie wydawała opinię. W związku z powyższym, kwalifikacje tych osób muszą być zgodne z wymaganiami stawianymi przez Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 roku w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli[12].
[1] Art. 37 ust. 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe, dalej jako: „Pr. ośw.”
[2] Art. 37 ust. 7 w zw. z art. 109 ust. 1 pkt 2, 3, 5 i 7 Pr. ośw.
[3] Art. 37 ust. 1 Pr. ośw.
[4] Art. 37 ust. 2 pkt 2 lit. a) Pr. ośw.
[5] § 14 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych, dalej jako: „rozporządzenie”.
[6] § 14 ust. 3 rozporządzenia.
[7] § 14 ust. 4 rozporządzenia.
[8] § 13 rozporządzenia.
[9] § 6 ust. 1 rozporządzenia.
[10] § 5 ust. 1 rozporządzenia.
[11] § 5 ust. 1 rozporządzenia.
[12] Dz.U. z 2017 r. poz. 1575.
Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z przykładowym kompletem dokumentów aplikacyjnych:
http://domowa.edu.pl/dokumenty-aplikacyjne/
