Co zrobić, żeby dziecko polubiło poezję?

Wesprzyj kreatywność swojego dziecka – namaluj z nim… wiersz.

Poezja jest ważną i piękną częścią kultury. Rozwija w dziecku poczucie piękna i estetyki. Jest również pretekstem do rozmowy o pięknie i wartościach. Poezja niestety często wydaje się trudna i niezrozumiała, a niekiedy nawet nudna i niepotrzebna. Istnieją różne metody pomagające dziecku odkryć poezję i doświadczyć jej na swój własny sposób.

Jedną z nich jest przekład intersemiotyczny. Polega on na zamianie jednego systemu znaków na inny. W praktyce może być to zamiana przekazu słownego (np. wiersza, fragmentu opowiadania) na plastyczny (np. rysunek, rzeźba). Metoda przekładu intersemiotycznego dotyczy różnych systemów znaków – także ruchowych (tj. gest, drama) i dźwiękowych. W przypadku przekładu przekazu słownego na plastyczny należy pamiętać, że metoda ta nie polega na stworzeniu ilustracji do wiersza, ale jest oddaniem ekspresji dziecka – jego emocji, przemyśleń, obrazów, jakie pojawiają się w wyobraźni podczas czytania utworu.

Przekład intersemiotyczny stosowany jest jako metoda pracy z tekstem literackim. Polega na przeanalizowaniu tekstu literackiego i wyrażenia komunikatu w nim zawartego za pomocą innego środka wyrazu – barwy, kształtu, dźwięku, gestu. Zadaniem dziecka po przeczytaniu utworu literackiego jest oddanie swoich uczuć, emocji i przemyśleń za pomocą innego rodzaju komunikatu, np. plastycznego. Ilustracja powinna być wykonana w formie zabawy, bez narzucania dziecku konkretnych wskazań do pracy. Ważne jest, aby wykonana praca była efektem samodzielnych przemyśleń i osobistego spotkania z tekstem (nawet jeżeli tekst wydaje się dziecku trudny i niezrozumiały).

Dopiero wykonana przez dziecko praca (lub scenka, film) staje się podstawą do dyskusji nad tekstem. Autor niezwykłej pracy może zaprezentować swoje dzieło, wyjaśniając motywację użycia konkretnych środków wyrazu. Warto również zadawać dziecku pytania, np. o intensywność i dobór kolorów, o poszczególne elementy zamieszczone w wykonanej pracy. Dzięki temu dziecko samo ma możliwość zastanowienia się, dlaczego tekst wywarł określone wrażenie.

Przekład intersemiotyczny jest rozumieniem tekstu przez własne doświadczenie. Dziecko ma możliwość wyrażenia swojej ekspresji i wrażeń bez wcześniejszego interpretowania dzieła literackiego. Dzięki temu możliwe jest podkreślenie indywidualizmu dziecka i wartości jego osobistego spojrzenia na tekst. Przekład intersemiotyczny stwarza również okazję do wyrażenia spontanicznej ekspresji.

Wyrażenie tekstu za pomocą innego środka przekazu ma wiele zalet. Poza rozwijaniem kreatywności i  wyobraźni dziecka jest również metodą kształcącą sprawność językową. Czytanie i analizowanie różnych kodów pozajęzykowych rozbudza chęć wypowiedzi i argumentacji.

Przekład intersemiotyczny stanowi również świetną zabawę zarówno dla dzieci, jak i rodziców. Im mniej oczywisty jest tekst, tym więcej pola do działania można zostawić małemu artyście. Rodzice mogą natomiast wesprzeć swojego twórcę, wybierając i czytając odpowiedni tekst oraz prowadząc dyskusję po wykonaniu pracy plastycznej. Taka forma pracy z tekstem sprawia, że poezja staje się przestrzenią kreatywnej zabawy, a nie niezrozumiałym tekstem, który można czytać jednym z góry ustalonym kluczem interpretacyjnym.

Gorąco zachęcamy do wypróbowania przedstawionej metody, biorąc udział w konkursie Fundacji Edukacji Domowej.

Szczegóły konkursu znajdują się poniżej:

http://domowa.edu.pl/konkurs-plastyczny-jesien-malowana-slowami/?fbclid=IwAR1iclBzoulZ0rX6d0rKlCtgUG9VlxgjvckCrIYO_TQ1eDYagLfoQVcWnbM

Opracowała: Aneta Sarnowska-Frank